27 Nis 2021

PANDEMİDE İŞÇİLER VE FİRMALARA SGK UYGULAMA KAOSU BAŞLADI

            SGK istirahat paralarının azaltılacağı konusunda 2 Uyarıcı yazı yazarak meclis gündemine gelmeden yani yasa çıkarılmadan önce durumu anlatmak ve olayın nelere sebep olacağı konusunda uyarı yapmaktı. Ancak yeterli bilgiye sahip olmayan veya umursamayan SGK ve Mecliste bulunan gruplar tarafından yeterli inceleme yapılmadan 7316 Sayılı Torba Yasa ile değişikliği onaylandı. 22.04.2021 tarihinde Resmi Gazete de yayınlayarak yayımı tarihinde yürürlüğe giren torba yasa hasta olanları daha beter hasta yapacak.

Olayın boyutları küçümsenmemeli Pandemi dönemindeki uygulamalar 12 aylık matrahın esas alınması ciddi mağduriyetler yaratacaktır.  İşsiz kalan ve 6 ay boyunca çalışmayan her kesimden çalışanlarda sigorta tavanından ücret alsa da en fazla Asgari ücretin 2 katından fazla istirahat parası alamayacak.

Bu durum çalışanlar yönünden çok önemli olsa da İnsan Kaynakları ve Mali işlerde bordro yapan uzmanları daha fazla yoracaktır. Pandemi olmasaydı sabit kayıplar kolay hesaplanırken birçok alternatif çalışmalar yapılmasını zorunu hale getirmiş bulunmaktadır.

Buna göre firmalar Her ay değişen Kümülatif SGK Matrahı takip edecek ve her maaş döneminde özel hesaplama yapmak zorunda kalacakları gibi SGK tarafından eksik ödenen istirahat parası kadar ek ödeme yapmak zorunda kalacaklardır.(Maktu ücretli aylıkla çalışanlar için ) 

İnsan Kaynakları ve Mali Müşavirlerin en önemli işi haline gelecek bu uygulama şirket maliyetlerinde artışa neden olacağı gibi işçi işveren ilişkilerini bozucu etkiler yaşanacaktır.

7316 Sayılı Torba yasanın 9 maddesi ile yapılan değişiklikler nedeniyle, sistemi düzenlemek için, öncelikle SGK istirahat parası ödemlerinin hesaplanmasını tüm İK çalışanlarının bilmesine ihtiyaç bulunmaktadır.

ÖRNEK:

Asgari ücret alan 3 aylık ortalama ücret üzerinden günlük istirahat parası 79,50 TL( ayakta tedavi olanlar) eski sistemde günlük ödeme alırken, Yeni Sistemde 12 ay boyunca Asgari ücret alan çalışanın sigorta matrahları toplamı 37.129.00 TL olacak işçi istirahat parası ise günlük 68,93 TL olacaktır. Bir ay 30 gün istirahatli olan çalışan ise fark 10,57*30 gün =317,10 TL eksik ödeme alacaktır.  Ücret yükseldikçe ve çalışma günlerinin az olması halinde daha fazla kayba uğrayacaktır.

SGK bakımından azaltılan istirahat paraları diğer önemli boyutu ise işçi-işveren arasında yaşanacak sorunlar oldukça önemlidir. Önceki yazılarımda da anlatmaya çalıştığım gibi işin farklı boyutlarında yazılım desteğine için diğer detaylarına bakmak gerekmektedir.  

1.    Asgari ücret alan tam çalışanlar,

2.    Asgari ücret alan eksik günleri olanlar,

3.    Ücretsiz izin kullananlar,

4.    Kısa Çalışma yapanlar,

5.    1 yıllık dönemde 180 günden az çalışması olanlar,

6.    Raporlu olan çalışanlar,

Gibi konularda istirahat parası alanlar kaos yaşamaları kaçınılmazdır.

İşin bir diğer yönü işverenin sorumlulukları oldukça önemlidir. 

SGK istirahat parası azalan çalışanlar bu konuda riskli duruma gelseler de maktu ücret alan çalışanların aldıkları net ücretlerin tamamlanması zorunludur. Yasa gereğince Maktu ücret alanların raporlu oldukları ilk 2 günü işveren ödemek zorundadır. Ayrıca İşçinin eline geçecek olan maktu ücretin İşveren ve Rapor karşılığı ödenecek tutarın eksik kalması halinde işveren tamamlamak zorunda bulunmaktadır.

Bu durum işçi maliyetlerinde artışa neden olacaktır. Asgari ücrette (AGİ Hariç) işçi 2.557,55. TL net ücret almaktadır. Bu hesaba göre 1 ay hasta yatan çalışan 2.557,55-317,10= 2240,45 TL (SGK yeni sistem). İstirahat parası alacaktır.  İşçi 30 gün raporlu olduğu için İşveren aylık ücret tahakkuku yapmayacaktır. Yeni sistem farkı aylık 317,10 TL+268,31 AGİ Tutarı =işçi 585,41TL daha az ücret ile yetinmek zorunda kalacaktır.

Çok değişik hesaplama ve ücret çalışmaları önemli sıkıntılara neden olacaktır. BK 409 Maddesi esas alındığında bu örnekte olan 317,10 TL istirahat parası işveren tarafından karşılanması gerekli bulunmaktadır.  Bu fark ayların değişimi ile azalacak ancak yılbaşında yeni Asgari ücret değişimi ile fark tekrar artacaktır.

Sadece asgari ücret baz olarak alındığında bir aylık istirahat raporu için çıkan farklar ücretsiz izinde olanlar, kısmı süreli çalışanlar, bir yılda 180 gün sigorta matrahı eksik olanlar için hesaplama tekniği geliştirilmesinde fayda bulunmaktadır.

Bilhassa 180 günden az sigorta ödenen yüksek ücretliler için konulan sınır. Asgari ücretin 2 katını geçemez kaydı nedeniyle sorunlar artarak devam edecektir.  

Saygılarımla.

Şakir Gülsever

İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı

İK Yönetim Danışmanı

SMMM-Eğitmen  

 

Paylaş:
Copyright © Şakir Gülsever | Powered by Şakir Gülsever