PANDEMİ
Döneminde İşverenler Çalışanların hasta olmaması için önleyici tedbirler almak zorundadır.
Yöneticiler tarafından günler iyi
geçiyor diye yapılan konuşmaların çok gerçekçi olmadığını bilim insanları
tarafından açıklanmaktadır. Hatta Prof.
Mehmet Ceylan açıklamasında salgının yarısına gelmediğimizi açıklamıştır. Aşının
bulunması için asgari 1 yıllık bir süre geçmesi gerekiyor.
Bilim
insanları tarafından yapılan açıklamalarda Corona Virüs’ ün 2-3-4-5 kez bile
tekrarlanabileceği anlatılmaktadır. Corona ile yaşanmak zorunda olunacağı, aşı
bulunsa dahi öncelik kimlere verileceği,
bunun neye göre belirleneceği sorunları
yaşanacaktır.
PANDEMİ
döneminde işverenler tüm çalışanlarını korumak ve kollamak zorundadır. Alınması
gereken tedbirler gelecekte yaşanacak riskleri belli oranda ortadan kaldıracağı
gibi çalışanların korunması en önemli sorun haline gelecektir. Çalışanlar ile yakın temas yerine DİJİTAL ortamda
üretim ve hizmetler ile risklerin azaltılması için şimdiden çalışmaya başlanması, İK Sistemi yok ise hem İK yapılanmasına hem de Dijital ortam çalışmalarına başlaması
kaçınılmaz hale gelmiştir.
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’ nin
2018/5018 E. 2019/2931 K. İle oluşan
“İçtihat Metni” ile
Domuz gribi olan çalışanın ölümü
nedeniyle açılan davalarda araç kullanan TIR Şoförü’ nün ölümünden dolayı
işçinin hasta olmasına rağmen 1-2 gün içinde tekrar görev verdiği ve hastalık
nedeniyle yolda trafik kazası geçirerek ölmesi sonucu açılan davada varislerini haklı bulunarak
içtihat oluşturmuştur.
Davanın
yasal dayanaklarından olan 5510 sayılı Kanunun 13. maddesinde iş kazasının
unsurları;
- Sigortalının işyerinde bulunduğu
sırada,
- İşveren
tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
- Bir
işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka
bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
- Bu
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren
kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan
zamanlarda,
- Sigortalıların, işverence sağlanan bir
taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında meydana gelen ve sigortalıyı
hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olay…” olarak
belirtilmiştir.
Açıklanan
madde hükmüne göre, iş kazası; maddede sayılı olarak belirtilmiş hal ve
durumlardan herhangi birinde meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen veya ruhen zarara uğratan olay
olarak iş kazası sayılmıştır.
Dışarıda
görevli olan işçiler dışında hasta olarak işe gelen çalışan iş yerinde hastalık
nedeniyle düşerek ölmesi veya ciddi şekilde yaralanmalarda sorumluluk tedbir
almayan işverene aittir.(İş Kazası)
İşverenlerin almaları gereken tedbirler;
Corona
nedeniyle işverenlerin alması gereken önemli tedbirler bulunmaktadır.
Şirketlerde İK ve İSG Uzmanları ile her işletmede bulunması gereken işçi
temsilcilerinin etkin katılımı ile işletmesel tedbirlerin acil olarak
alınmasında fayda bulunmaktadır. En önemli konu ise İşçi’ nin hukuki haklarını
koruyacak tedbirlere ihtiyaç olacaktır.
İşverenler tarafından
çalışma şekli ne olursa olsun, (uzaktan çalışma, kısmı çalışma, çağrı üzerine
çalışma ) İşçiyi işe alma, çalıştırma, görev verme ve seyahat sırasında virüs
risklerine karşı her türlü tedbiri almak zorunda olduğu kadar çalışanların da bu
risklere karşı kendilerini ve çevresini koruyacak şekilde davranması zorunludur.
Tedbir alınmaz ise Sosyal Güvenlik Kurumu’ nun rücu davaları önemli maliyetler ortaya
çıkacaktır.
SGK tarafından
yayınlanan genelge ile Corona nedeniyle hastanelere gidenler İş kazası ve meslek
hastalığı sayılmayacağı normal hastalık olarak provizyon alınarak tedavilerinin
yapılması gerektiğine yer verilmiştir. Ancak virüs bulaşan ve bilinmediği için çalışmaya devam
ettirilen çalışanın işe gelişi, iş dışında araçla seyahat etmesi ve benzeri
olaylarda hastalık nedeniyle kaza geçirmesi iş kazası olarak değerlendirilecektir.
İK
süreçlerinde her türlü uygulama için yönetmelikler çıkarmak,iş sözleşmelerine maddeler
ilave etmek, İSG tedbirlerini sağlıklı
oluşturmak, çalışanları bu konularda yazılı olarak bilgilendirmek ve en
önemlisi servise binme aşamasından ve akşam aynı yere bırakılmasına kadar tüm
süreçleri sağlıklı olarak planlamak ve her türlü tedbiri aldığına dair belgeler
oluşturmak zorunlu hale gelmiştir.
İşverenler;
İnsanların yoğun olduğu çalışma ortamında tüm personelin sabah işe gelişi öğle
yemeği, çay molaları,servisler ile servise
bindiği yerde indirme aşamasına kadar İş sağlığı ve Güvenliği ile Corona Virüs
bakımından meydana gelen olaylarda gerekli tedbirlerin alındığını ispatlanması
gerekir.
Çalışanlar
ise virüse yakalanmamak için elinden geleni yaparak tedbir almalıdır. Tedbir
almadıkları takdirde çalışma hayatından kopacaklarını, malül olabileceklerini
ve tüm ailesini yokluğa mahkum edeceğini düşünerek hareket etmek zorundadır.
Saygılarımla,
Şakir
Gülsever
İş
ve Sosyal Güvenlik Danışmanı
İK
Yönetim Danışmanı,
SMMM-Eğitmen