Şirketler; bugüne kadar yapılanma maliyetleri nedeniyle İnsan Kaynakları konusunda yatırım yapmadıkları gibi iş yerlerini kendi bildikleri usuller ile yönetmeye
çalıştıkları gözlenmektedir.
2020
Yılına kadar muhasebe birimleri ile personel ilişkilerini yürüten şirketler dava
açılınca Hukuk birimleri ve Avukatlar ile sorunlarını çözmeye çalışmaktadır. 2020
Yılında bu çalışma şeklini devam ettirmeye çalışan şirketleri önemli zorluklar
beklemektedir.
Şirketleri yapılanmaya ve tedbir
almaya yönelik çalışmaları Ocak 2020 ayından itibaren başlatmak için kaynak
ayırmaları zorunlu hale gelmiştir. Bunun durumun nedeni 2020 yılının başından
itibaren şirketler yapılanmadıkları takdirde önemli para cezaları ile
karşılaşmaları kaçınılmaz hale gelecek,alınan teşvikleri faizleri ile birlikte
iade etmek zorunda kalacaklardır.
İnsan
Kaynaklarını Hangi Sorunlar Bekliyor:
1) SGK firmalara yazı göndererek düşük
ücret gösteren firmaları ücretleri doğru beyan etmeleri için uyarmaya başladı.
1 Aralık 2019 tarihinden itibaren yazılar gönderilmeye başlandı,
2) Muhtasar beyanname ve prim hizmet
belgeleri 01.01.2020 tarihinden sonra birleştirme işlemleri başladı,
3) 28.02.2020 Tarihine kadar SGK ve Vergi
İdaresi tam entegrasyona geçerek VERGİ ve Prime tabi kazançları kontrol edecek.
4) 30.09.2020 Tarihine kadar bordrolarını
gerçek duruma geçirmeyen firmalar için ciddi denetimler ve işverenlerin Cumhuriyet
savcılıklarına sevk edilmeye başlanacak,
5) 30.09.2020 Tarihine kadar düşük ücret
ve elden ücret ödeyenlerin kuralları dinlemedikleri vergi ve SGK kaçaklarına
neden oldukları için firmaların
mükellefiyet numaraları iptal edilecek.
6) Kıdem ve Zorunlu BES yasası
değişikliklerinin getireceği değişiklikleri ve yenilikler firmaları maliyetler
yönünden zorlayacak,
7) Kimlik Verileri Koruma Kanunu ile
ilgili yapılacak çalışmalar.( 30.06.2020 Tarihine ertelendi)
8) Meslek Kodlarının yanlışlıklarının
düzeltilme süreçleri,
Tüm bu değişiklikler ve zorunluluklar
nedeniyle firmaların İnsan Kaynakları Süreçlerini yapılandırılması çok önemli
hale geliyor. Zamanın çok kısa olması ve tedbirlerin yoğunluğu firmaları önemli
ölçüde etkileyecek.
İşletmelerin bu zorlu dönemdeki
sorunlarını çözmeleri bu süreçlerin yan etkenleri ortadan kaldırmak ve zarar
görmemeleri için DENETİM Çalışmaları yaptırmak ve ortaya çıkacak sorunları çözmek
için İnsan Kaynakları süreçlerini yapılandırarak riskleri ortadan kaldırmaları
ile kendilerini koruma altına almaları kaçınılmaz hale gelmektedir.
İnsan Kaynakları Fonksiyonlarına göre
şirketler organizasyon ve görev tanımlarından başlayarak, işe alım, kariyer
planları, ücret yönetimi, performans sistemi ile çalışan ilişkilerine yön
vermeleri oldukça önemlidir.
Bilhassa personel ücretleri konusunda
yapılacak çalışmalara ile personel ücret dengeleri kurulması,elden ücret ödeme
sisteminin kaldırılması,meslek kodlarının organizasyon esas alınarak verilmemesi
halinde ciddi sorunların yaşanmaması
kaçınılmazdır.
Genel Müdüre Elektrik mühendisi kodu
verilmesi nedeniyle eksik beyan edilen SGK ve Vergi matrahları arasındaki ciddi
ücret farklılıkları için firmalar incelemeye alınmaya başlandı, Bu durumda olan firmalar için 10
yıl geriye dönük bordroların yapılması, SGK ve Vergi cezaları,İdari para
cezaları hesaplanması ile faizleri ile birlikte alınan teşvik bedellerinin geri alınması firmalar
için oldukça önemli maliyetlere neden
olacaktır.
Davet ve düzeltme yazıları alan firmaların
alınan yazıların gereğini yapacak çalışmalara
tedbir almadan başlanması da ayrı bir
sorun oluşturacaktır. Firmalar geçmişte
bilerek veya bilmeden yaptıkları bu hatalı işlemler nedeniyle bilinçli olarak
riskleri önleyici tedbir almadıkları takdirde 2020 yılı sonu olmadan hem
mükellefiyetlerinin silinme durumu ortaya çıkacak ve hem de Cumhuriyet Savcılıklarına
hapis istemiyle sevk edileceklerdir.
39 Eylem planından 3-4 planda geçen bu
tedbirler ve diğer tedbirler için SGK tarafından yayınlanan Stratejik eylem
planının şirketlerin okumalarını tesviye ederim. İlk planda ücretlerin mukayesesi
için Kasım 2019 ve önceki aylarda incelemesi
biten firmaların ücretlerin düşük gösterilmesi nedeniyle düşük ücretlerin gerçeği yansıtacak
şekilde düzeltilmesi için Aralık 2019
ayı içerisinde firmalara yazılar gönderilmesi ile fiilen çalışmalar
başlamıştır.
SGK tarafından yazı gelmeden sağlıklı
çözümler geliştirmek ve incelemeden sorunsuz çıkmak için tüm firmaların İnsan
Kaynakları ve personel ücretleri konusunda çalışmaları bazı sorunlardan
kurtulmalarını sağlayacaktır.
Saygılarımla,
Şakir Gülsever
İnsan Kaynakları Yönetim Danışmanı
İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı
SMMM-Eğitmen