21 Eyl 2017

KANUNA AYKIRI İZİN YÖNETMELİĞİ VE YILLIK İZİN KULLANIM SORUNLARI



Yıllık izin kullanımları ile ilgili son yapılan yasal değişiklik 14/04/2016 Tarihinde 6704 Yasanın 16 mad ile yapılmış ve Yıllık izinlerin en fazla 3’ e bölünme esası terk edilerek “bir bölümü 10 günden aşağı olmamak üzere” farklı şekillerde kullanılabileceği esası getirilmiştir. Ancak 18.08.2017 Tarihli Resmi Gazete’ de Yayınlanan Yönetmelikte ise “bölümler halinde kullanılabilir” olarak yer verilmiştir. Bu durum yasa ile yönetmelik arasındaki fark nedeniyle sorunlar yaratacaktır.

4857 Sayılı İş Yasa’ da bir bölümü 10 günden az olamaz şekli yerine yönetmelikte bölümler halinde kullanılabilir olarak yer almıştır. Bu hali ile Kanundaki sınırlamalar ortadan kaldırılmış gibi bir anlam ortaya çıkmaktadır. Bu durum İş Yasasındaki koruyucu hükümleri ortadan kaldırdığı gibi işçi-işveren arasında da sorunlar yaşanmasına neden olmaktadır
NORMLAR HİYERARŞİSİ ve Yönetmeliğin Geçerliliği
Bir hukuk düzeninde mevcut olan, anayasa, kanun, tüzük, yönetmelik gibi normlar, dağınık hâlde ve rastgele değil, alt-alta, üst-üste bulunur. Bu normların arasında altlık-üstlük ilişkisi vardır. Bunlar “normlar hiyerarşisi” veya “hukuk düzeni piramidi” olarak tanımlanmaktadır. Bu hiyerarşide alt basamakta yer alan norm geçerliliğini üst basamakta yer alan normdan alır ve dolayısıyla ona   uygun   olmak   zorundadır.   

Örneğin;   Kanun Anayasaya, yönetmelik kanuna aykırı olamaz.
Son Yayınlanan yönetmeliğin yasaya aykırı olarak düzenlendiğini göstermektedir. İşletmeler uygulamasa yasaya aykırı olarak yıllık izinleri eskiden beri yasadaki bir bölümü 10 günden az kullandırdıkları görülmektedir.  İşçi izinleri ile ilgili yaşanacak sorunlar, İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları yaşanması durumunda yasaya uygun izin kullandırılmadığı için maliyetler SGK tarafından  işverenler fatura edilmektedir. İşverenlerin yönetmelikte bu şekilde yazıyor diye sorumluluktan kurtulma imkanları bulunmamaktadır.  Uygulamada Kanun maddeleri Normlar Hiyerarşisine göre yönetmelikten önce geldiği için Kanun maddesinin esas alınması gerekir.

Yıllık izinlerin bir bölümünün 10 günden az olmamasının nedeni işçilerin dinlenmesi, ruhen ve bedenen rahatlaması için iş kazası ve meslek hastalıklarına karşı korunması için getirilmiştir. SGK ilgili Maddesi gereğince işverenlerin yasaya aykırı uygulamalarında izin kullandırılmaması ve personelin dinlendirilmemesi halinde iş kazası maliyetleri işverene suçu oranında yansıtılmasını zorunlu hale getirmiştir. Hatta işçinin yıllık izin kullanırken başka işyerinde çalışması sırasında iş kazası tedavi maliyetleri de işçiye yansıtılmaktadır.
Bu durumun diğer bir göstergesi ise, İş kazası bildirim formlarına ilave edilen bölümde işçinin son 1 yılda kullandığı izin sorulmaktadır. Bu nedenle işçilerin izin haklarına dikkat etmeyen veya sahta belge ile izin parası ödeyenler için ciddi sorumluluklar ortaya çıkarmaktadır.

Yıllık izin kullanımları işverenin yönetim hakkı gereğice işverenin kullanım zamanlarını belirleyerek işçinin yıllık izinlerini her yıl kullandırmasını zorunlu hale getirdiği gibi izin kullandırılmaması halinde ciddi kayıplar ile karşılaşılmaktadır. Ayrıca Yıllık izinlerin 1 bölümünün 10 günden az kullandırılması halinde 2017 yılı için 295.00TL personel başına idari para cezası uygulanması gerekmektedir.

İşverenlerin alması gereken tedbirler?

1-    İşçi yıllık izinlerini hak ettikten sonra 1 yıl içinde kullandırın.
2-    Bir bölümü 10 günden az olmayacak şekilde yıllık izni kullandırın.
3-    Yıllık izne çıkan personele izinde geçen sürenin ücretini izne çıkmadan önce banka hesabına yatırın.
4-    Yıllık izin belgelerini iyi saklayın ve izin defterine imza alın.
5-    Ücret bordrolarında izinde geçen süreleri ayrı gösterin,
6-    Yıllık izin kullandırmamanın veya Kanuna aykırı kullandırmanın işveren yükümlülüklerini iyi öğrenin.
7-    Alt İşveren personelinin yıllık izinleri aynı şekilde kullandırılmasını sağlayın ve denetleyin.

Saygılarımla.

Şakir Gülsever
İş ve Sosyal Güvenlik Müşaviri
İK Yönetim Danışmanı

Bilirkişi ve Eğitmen 
Paylaş:
Copyright © Şakir Gülsever | Powered by Şakir Gülsever