29 Haz 2017

Sosyal Güvenlik Kurumu' nun Küçük Şirketleri Cezalandırma Yöntemi


Çalışma Bakanlığı ve SGK tarafından yapılan uygulamalarda 30 günden az çalışanların eksik gün bildirimi ve bazı uygulamalarda (EK-10) Anayasa’ da ki Eşitlik ilkesine aykırı olarak küçük şirketler cezalandırılmaktadır.

SGK Tarafından yayınlanan genelgeler ile 10 kişi üzerinde çalışanı bulunan şirketlerde Aylık Prim Hizmet Belgesi (APHB) eksik gün nedenlerinin belirtilmesi ve nedenleri ile ilgili belgelerin personel özlük dosyasında saklanması yeterli bulunmaktadır. Ayrıca EK-10 ve eki belgelerin SGK ya verilmesine gerek bulunmamaktadır.

1-9 arasında çalışanı bulunan küçük işletmelere ise bu hakkın tanınmadığı görülmektedir. Bu durum Anayasa’ nın eşitlik ilkesine aykırı olarak devam etmektedir. SGK tarafından Kısmı Süreli Çalışanlar ve Çağrı üzerine çalışanlar ile ilgili 2 farklı işlem yapılmaktadır. 10 kişi üzerinde olan işletmelerde APHB’ inde Eksik Gün KODU yazılması yeterli iken 1-9 kişi arasından personel istihdam eden işletmelerde ise her ay APHB ile bildirim yapılması yeterli bulunmamakta eksik gün ile ilgili EK:10 bildirgesi ve belgeleri her ay talep edilmektedir.

Bu belgeler personel dosyasında bulunmasına rağmen sehven EK-10 ve belgelerin zamanında gönderilmemesi nedeniyle işletmelere gönderilen yazılarda belgeler zamanında verilmemesi nedeniyle hem idari para cezası uygulanmakta ayrıca sözleşmesi olmasına ve ayda 15 gün çalışmasına rağmen personeli için 15 günlük ek bordro istenmektedir.  İPC, Sigorta primi ve vergi ödeme dışında çalışmayan günler için personele ücret ödemeye zorlanmaktadır.

Türkiye’ de şirket Sayısı bakımından en büyük grubu oluşturan 1-9 kişi arasında personeli istihdam eden şirketlerde ve kurumlarda EK:10 beyanı ve eklenecek belgeler her ay istenmektedir. APHB yer verilmesine rağmen beyan ile ilgili EK: 10 verilmediği veya geç verildiği için firmalara cezalandırmaktadır.

Bilhassa kısmı süreli istihdam edilen ve ayda 5-20 gün hizmet alınan kişiler ile ilgili olarak 30 gün üzerinden tahakkuk yapılması aksi halde kaçak personel çalıştırmış gibi işlem yapmaya çalışılmaktadır. Küçük işletmeleri cezalandırma yöntemi haline gelen bu durumun düzeltilmesi hem bu işe bakan denetim elamanları ve hem de küçük işletmelere önemli kolaylıklar sağlayacaktır.

SGK tarafından gönderilen yazılar bile küçük işletmelerin SGK’ ya bakış açısını gösteren bir önemli bir durumdur Her küçük firma Prim ve vergi kaçırmak üzerine kurulmamaktadır. Bu durum küçük şirketleri potansiyel olarak vergi ve prim kaçırmak üzere kurulduğunu baştan kabul edilmektedir.

Bilhassa başka şirketlerde 30 gün üzerinden sigortası yatırılan ve ayda kısa bir süre hizmet kısmı süreli ve çağrı üzerine hizmet alınan kişiler için Ek-10 geç bildirme nedeniyle 30 gün üzerinden bordro yapılmaya zorlanması çok sağlıklı bulunmamaktadır. 10 kişi üzerinde personeli olanlara tanınan hakkın 10 kişi altında olanlara tanınması gerekmektedir. Küçük işletmelerin korunmasına ihtiyaç bulunmasına rağmen posta masrafları, iş gücü kaybının ortadan kaldırılmasına ihtiyaç bulunmaktadır.

SGK ne yapmalı
  1. 10 kişi üzerinde personel istihdam eden şirketlere tanınan APHB eksik gün nedenleri bildirimi küçük işletmelere de tanınmalı,(APHB bildirim zaten yapılmaktadır)
  2. Küçük işletmelere yazılan yazılarda cezalandırma ve bildirimler öncesi yazılı olarak nedenleri ile ilgili belgeler istenmeli,
  3. Başka yerde çalışmalı olan ve ayda kısa bir süre kısmı süreli olarak hizmet alınan şirketlerden ispat edici belgeler talep edilmeli,
  4. Denetim elemanları tarafından belgeler yetersiz bulunması halinde yasal prosedür uygulanmalıdır,

SGK’ na gelen posta ve belge takibi için yapılan giderlerin ortadan kaldırılması ile gereksiz maliyetler önleneceği gibi küçük işetmelerin maliyetleri de azalacaktır. Ayrıca en önemli husus ise şirketlerin kurumlara karşı bakış açısında önemli değişiklikler yaşanacaktır.

Saygılarımla.

Şakir Gülsever
İş ve Sosyal Güvenlik Müşaviri
İK Yönetim Danışmanı

Bilirkişi-Eğitmen 
Paylaş:
Copyright © Şakir Gülsever | Powered by Şakir Gülsever