YILLIK İZİN RİSKLERİNİZE UYGUN İZİN PLANLARINIZ HAZIR MI?

Çalışma hayatında önemli kavramlardan birisi yıllık izin kullanımlarıdır. Firmalar bugüne kadar bu gerçeği her zaman ertelediler. Yıllık izin kullanabilmek için işçinin işe girdiği tarihten itibaren 1 yıllık çalışmasını tamamladıktan sonra ertesi yıl yanı bir sonraki izin hak etme dönemine kadar yıllık iznini kullanması gerekmektedir.

Ancak Yıllık izin verilmesi ve kullanılma süreçlerinin doğru uygulandığından bahsedilemez. Şirketler İnsan Kaynağını yönetecek fonksiyonları yerine getirmemelerinden kaynaklanan önemli sorunlar yaşamaktadır. Yıllık izinlerin planlanmaması, Yasaya ve Yönetmelikleri uygun kullandırılmaması gibi nedenlerle şirketler sorun yaşamaktadır.

1. Yasa ve yönetmelikler gereğince işçiye izin kullandırılmaması veya zamanında kullandırılmamasının sonuçları incelendiğinde,
2. Yıllık izinler işçi’ nin çalışma döneminde ücrete dönüşmez ve ödenemez, izin kullandırılması gerekir.
3. İşçi işten ayrıldığı zaman yıllık izin kullanmadığı sürelerin ücreti çıkış bordrosu üzerinden ödenmesi gerekir.
4. Yıllık izin kullanımları için yasada belirlenen süre bir bölümü 10 gün olmak üzere en fazla 3 e bölünmektedir.
5. Yıllık izinler yasaya aykırı bölünemez. Yasaya aykırı bölünmesi İPC gerektirmektedir,
6. Yıllık izinlerin gün şeklinde kullandırılması halinde her işçi için 246.00TL. İPC kesilmektedir.
7. Yıllık izin personelin istediği zaman değil işverenin yönetim hakkı gereğince işveren tarafından belirlenir,
8. İş kazaları bakımından işçi’ ye yıllık iznin kullandırılmaması veya zamanında kullandırılmaması nedeniyle oluşacak iş kazalarında işveren önemli kayıplar yaşamakta, SGK tarafından yapılan tüm masraflar işveren’ e fatura edilmektedir.
9. Alınmayan tedbirler ve yıllık izin kullandırılmaması şirketlere verimliliği yok etmekte, işçi dinlenmediği için verimi düşmektedir.
10.  Yıllık izin ücretlerinde zaman aşımı süresi 5 yıldır. Personel 5 yıldan eski kullanmadığı izinlerin ücretini talep edemez.
11. İşçi Yıllık izinde başka bir iş yerinde çalıştığı takdirde orada meydana gelecek iş kazaları SGK tarafından işçinin kendisinden talep edilmektedir.

Yukarıda yer verilen Yıllık izin riskleri dışında önemli başka riskler’ de ortaya çıkmaktadır. Şirketler oluşacak bu olumsuz durumları aşmak için öncelikle geçmiş ve gelecekteki izinler konusunda planlama yapmalı ve yıllık izin kullanımları ile ilgili 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili politikalar geliştirmelidir.

Yıllık izin formalarının yanlış dizayn edilmesi, izin defteri kullanılmaması, bordro’ lar da yıllık izinlerin ayrıntılı gösterilmemesi gibi kavramlar işvereni zor durumda bırakmaktadır. İzin belgelerinin doğru olmaması işten ayrılan personelin dava açmasına ve haksız olarak izin parası almasına neden olmaktadır.

Konunun hassas olması nedeniyle izin kullanımlarının iyi planlanması, yıllık izin ve mazeret izinleri ile ilgili İSG politikaları geliştirilmesine ihtiyaç bulunmaktadır. Aksi takdirde iş kazaları nedeniyle sorunların yaşanması kaçınılmazdır. 

Son dönemlerde risk analizlerinin doğru yapılmaması, risk oluşturan durumları önlenememesi nedeniyle ölümleri ve ağır risklerin yaşanması; Bakanlığı bilgi verilmemesi sonucu birçok İSG uzmanı ve işyeri hekimlerinin belgeleri askıya alınarak bu görevlerden dolayı sorumlu tutulmaktadır.

Saygılarımla

Şakir Gülsever

İş ve Sosyal Güvenlik Müşaviri

İK Yönetim Danışmanı,

FSEK gereğince izin almadan ve isim belirtilmeden yayınlanamaz.