25 Şubat 2011 Tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan 6111 Sayılı Torba Kanun ile İş Kanunu 91 ve 92’nci maddelerine ilaveler yapılarak İşten ayrılan personelin alamadığı hakları için Çalışma Müdürlüğü Memurları tarafından inceleme yapılacağı, tutanak tutulacağı ve aksi ispatlanmadıkça tespitlerin geçerli olacağı konusunda madde eklenmiştir.
Yasada yapılan değişiklikle “İŞ SÖZLEŞMESİ” fiilen sona eren işçilerin kanundan, iş ve toplu iş sözleşmesinden doğan bireysel alacaklarına ilişkin şikâyetleri Çalışma Bakanlığı Bölge Müdürlüklerince incelenir" hükmü eklenmiştir. Bu madde ile İşçi, İşten ayrıldıktan sonra "Kıdem tazminatı, ihbar tazminat, ücret, fazla mesai ve diğer alacakları ödenmezse Çalışma Müdürlüğü memurlarına inceleme konusunda yetki verilmiştir.
Çalışma Müdürlüğüne başvurulması halinde görevlendirilen elemanlar tarafından inceleme ve denetim yapıldıktan sonra tutanak ile belirlenen işçi alacağı ödenmez ve itiraz edilirse işveren tarafından dava açılarak tutanak ve ödemelere itiraz edilebilecektir. Ancak dava açılması nedeniyle belirlenen işçi alacağının kesin olarak ödenmesi gerektiği yasada yer almaktadır.
4857 Sayılı Kanun'un 92’nci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarındaki değişiklikler ile "İş Müfettişlerinin birinci fıkrada yazılı görevlerini yapmaları için kendilerine her çeşit kolaylığı göstermek, gerekmektedir. İşverenler, istekleri geciktirmeksizin yerine getirmekle yükümlü tutulmuşlardır.
Denetim için İşverenlerden defter, belge talep edilecek ve sonuca göre de tutanak tutulacaktır. Defter ve belge götürmeyen veya eksik götüren işverenlere de 2013 yılında 11.721.00 TL ceza kesilecektir. (4857 sayılı kanun 107/1-a maddesi).
TUTANAKLARIN GEÇERLİLİĞİ
Çalışma Müdürlüğü memurları tarafından tutulan tutanaklar aksi kanıtlanıncaya kadar geçerlidir hükmü gereğince tutulan tutanakların işçi alacaklarına ilişkin kısımlarına karşı taraflarca otuz gün içerisinde yetkili iş mahkemesine itiraz edilebilecektir. Ancak dava açılması için kanun yoluna başvurulması işçi alacağının tahsiline engel teşkil etmez hükmü konulmuştur.
PROSEDÜR NASIL İŞLEYECEK
6111 sayılı yasa ile getirilen yenlikler, mahkemelerde birikmeyi önlemek, davaların çabuk sonlandırılması, işçi alacaklarının geç ödenmesinin önüne geçilmesi kavramı ortaya çıkmıştır.
İşçinin müracaat üzerine Çalışma Müdürlüğü Memurları tarafından denetim yapılarak, tutanakla kayıt altına alınacaktır. İşçi alacaklarının tespit edilmesi halinde işverene tebliği edilerek ödenmesi istenecektir. İşçinin ve İşverenin tutanağa itirazı için 30 gün içinde dava açılması gerekmektedir. Dava açılması, İşçiye hesaplanan haklarının ödenmesini durdurmamaktadır.
Her an inceleme durumu ile karşılaşacak şirketlerin ve işverenlerin yasalarda yer alan işçilik haklarını öderken hata yapmaması ve sorunların birikmemesi için özel denetim desteğine ihtiyacı olacaktır. Aksi halde hatalı uygulamalar yapmaları sonucu önemli ödemelerle karşılaşma ihtimali oldukça yüksektir.
Saygılarımla
Şakir GÜLSEVER
İK Yönetim Danışmanı
İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı
Fikir ve sanat eserleri kanunu gereğince yazarı belirtilmeden yayınlanamaz!a