ŞİRKETLERDE SİGORTA VE VERGİ DENETİM RİSKLERİ

2012 Yılında yapılan yasal değişiklikler sonrası sigorta ve vergi uygulamaları denetimleri ile ilgili çalışmalar tamamlanmış ve SGK, Vergi Dairesi tarafından denetimlere hız verilmiştir. Denetimler 2012 de başlamış, 2013 yılı SGK ve Vergi İdaresi hazırlıkları ile denetimlerin daha etkin yapılması ve tüm sektörleri kapsaması beklenmektedir.

Sigorta ve vergi denetimleri sırasında ortaya çıkan diğer risk oluşturan konular dışında işverenler için en önemli denetim riskleri,

Asgari ücretten bordro yapılması nedeniyle doğan sigorta ve vergi riskleri,

• Sigortasız personel çalıştırma ve işe geç giriş riskleri, 
• Kümülatif vergi matrahı uygulama riskleri, 
• Alt işveren çalıştırma ve alt işverenin vergi ve sigorta uygulama riskleri, 
• Personel maliyetleri ile ilgili riskler, 
• Personel Özlük dosyası ve etkin belge düzenlememe, 
• SGK % 5 hazine yardımı yıllık tutarının faizler ile SGK iade riski, 
• 6331 sayılı İş sağlığı ve güvenliği Kanunun getirdiği riskler, 
• Alt işveren sigorta borcunu ödeme ve personel davaları riskleri 
• Ücret bordroları hesaplama riskleri 
• 6098 Sayılı Borçlar Kanunu ile gelen riskler 
• Meslek tanımları ile ilgili SGK prim ve vergi farkları riski, 

oluşturmaktadır.

Sigorta ve Vergi denetimlerini etkin hale getiren 17.04.2010 tarihli resmi gazete yayınlanan yönetmelik önemli bulunmaktadır. Kamu denetimleri ile ilgili yönetmelik gereğince Kamu Denetim elemanları şirketlerde gördükleri eksiklikleri bir ay içerisinde bir üst yazı ile ilgili kurumlara göndermek zorundadır. Haber vermediği takdirde kamu zararını kendisi ödemesi gerekmektedir. Bu nedenle eksikliklerin bildirilmesi ile vergi ve sigorta ile ilgili işlemler hızlanacaktır.

SGK tarafından yapılan denetimler ve kendi kendini ihbar eden şirketler;

SGK tarafından 2012 yılında yapılan uygulama değişiklikleri ile Meslekler ve Meslek kodları çalışmaları tamamlanmış, ücret aralıkları ile ilgili çalışmaların 2013 yılının 6’ıncı ayına kadar tamamlanması planlanmaktadır.

Uzman, eleman ve üst görevler belirgin şekilde ayrılmadığı takdirde sigorta bildirgelerinde yer alan farklı ücretler nedeniyle kendimizi ihbar eder hale düşeceğimiz görünmektedir. Organizasyon ve görev tanımları insan kaynakları süreçlerine göre yapılmaması bunun başlıca sebebidir. Bu nedenle personel, uzman, yönetici ayrımları iyi yapılmalıdır.

Ücret dengeleri iyi kurulmadığı takdirde sigorta tarafından yapılacak analizler sonunda inceleme ile önemli riskler ortaya çıkacaktır. Ülkemizde İnsan Kaynağının yönetimine önem vermeyen şirketlerde riskler devamlı olarak büyümektedir.

Şirketlerin yol haritası

1. Asgari ücret çalışmasında şirket risklerini önlemek için çözümler bulmalı, 
2. Hangi uygulamalarında riskli durumlar varsa tespit ederek tedbir almalı, 
3. Riskleri belirlemek, tedbir almak için İnsan Kaynakları uygulama denetimi yaptırmalı, 
4. Gerçek ücret çalışması yapmalı maliyet yansımalarını kontrol etmeli, 
5. Alt işverenlerin tüm uygulama ve borçlarından sorumlu olması nedeniyle aynı çalışmaları alt işverenlerin yapmasını sağlayacak tedbirler almalı, 
6. Alt işverenlerin borçları varsa ve asgari ücret uygulaması varsa düzeltici tedbirleri alması gerekmektedir. 

Son yapılan değişiklikleri ile SGK halen büyük-küçük firma ayrımı yapmadan denetimlere başlamış ve önemli para cezaları kesmektedirler. Ayrıca şirketlere hazine tarafından yapılan % 5 indirimlerin faizleri ile birlikte iade edilmesi için yazılar gönderilmekte, vergi daireleri ve diğer kurumlara inceleme için yazılı bildirimler yapılmaktadır..

Şirketlerin sigorta ve vergi denetimleri için risklerini tespit ederek tedbir almaları faydalı olacaktır.

Saygılarımla,

Şakir Gülsever
İK yönetim Danışmanı
İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı 


“Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu” gereğince izin almadan veya isim kullanılmadan yayınlanması yasaktır.